100 rocznica „kryzysu przysięgowego”

Gminne obchody 100. rocznicy odmowy złożenia przysięgi  na wierność Niemcom i Austro-Węgrom przez żołnierzy Legionów Polskich sprawiły, że wydarzenie to, którego następstwa wpisały się w proces prowadzący do odzyskania przez Polskę niepodległości  w 1918 r., przywrócone zostało zbiorowej pamięci.

W lipcu 1917 r. oficerowie i żołnierze 5. Pułku Piechoty III Brygady Legionów Polskich, stacjonujący w Zegrzu Południowym, mieli złożyć przysięgę „na wierne braterstwo broni” z Niemcami i Austro-Węgrami. Jednak w odpowiedzi na wezwanie Józefa Piłsudskiego cały pułk odmówił złożenia przysięgi.

Konsekwencją odmowy złożenia przysięgi było internowanie żołnierzy pułku – strzelców i podoficerów umieszczono w obozie w Szczypiornie a oficerów w koszarach w Beniaminowie (dzisiejszych Białobrzegach). Aresztowano także Józefa Piłsudskiego i osadzono go w twierdzy w Magdeburgu.

Wspaniała postawa legionistów została upamiętniona w 1931 r. pomnikiem, który stanął w Białobrzegach, a w 2004 roku, dzięki staraniom mieszkańców Białobrzegów, został odtworzony po wojennych zniszczeniach.

Honorowy Patronat nad uroczystością objął Prezydent RP Andrzej Duda, a w Komitecie Honorowym zsiadł Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik, Starosta Legionowski Robert Wróbel, Biskup Polowy Wojska Polskiego Józef Guzdek.

Obchody przygotował Urząd Gminy Nieporęt wraz z 9 Brygadą Wsparcia Dowodzenia DGRSZ w Białobrzegach, we współpracy z Muzeum Historycznym w Legionowie, Gminnym Ośrodkiem Kultury w Nieporęcie, Nieporęckim Stowarzyszeniem Historycznym,  Centralną Biblioteką Wojskową im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, Szczepem 14. Drużyn Harcerskich i Gromad Zuchowych Nieporęt