Gmina Nieporęt jest gminą wiejską, położoną w bezpośrednim sąsiedztwie m.st. Warszawa (odległość od centrum Nieporętu do centrum stolicy wynosi ok. 30 km) i wchodzi w skład powiatu legionowskiego. Gmina graniczy:
- od zachodu z gminą Wieliszew, Jabłonna i Miastem Legionowo (powiat legionowski),
- od wschodu z gminą Radzymin i miastem Marki (powiat wołomiński),
- od północy z gminą Serock (powiat legionowski),
- od południa z m.st. Warszawa.
Gmina Nieporęt zajmuje powierzchnię 96,03 km2, z czego powierzchnia użytków rolnych zajmuje 35% (w tym ponad 60% stanowią grunty orne). Gmina dzieli się na 15 sołectw (obejmujących 15 miejscowości): Aleksandrów, Beniaminów, Białobrzegi, Izabelin, Józefów, Kąty Węgierskie, Michałów-Grabina, Nieporęt, Rembelszczyzna, Rynia, Stanisławów Drugi, Stanisławów Pierwszy, Wola Aleksandra, Wólka Radzymińska i Zegrze Południowe.
Gmina Nieporęt charakteryzuje się dużą zmiennością krajobrazu i znacznymi obszarami o wysokich wartościach przyrodniczych. 80% ogólnej powierzchni Gminy wchodzi w skład Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Gmina jest też ważnym punktem Krajowej Sieci Ekologicznej ECONET – POLSKA, gdyż położona jest na styku dwóch korytarzy ekologicznych o znaczeniu międzynarodowym: Podwarszawskiego i Dolnej Narwi, łączących obszary węzłowe Środkowej Wisły i Doliny Dolnego Bugu (jest to korytarz o charakterze leśno-łąkowym). Na terenie Gminy zostały utworzone 3 rezerwaty przyrody: Łęgi Czarnej Strugi, Wieliszewskie Łęgi i Puszcza Słupecka. Ponadto jest 19 pomników przyrody.
Gmina charakteryzuje się dużą lesistością – całkowita powierzchnia lasów wynosi 4417 ha, co stanowi 44% jej ogólnej powierzchni (dla porównania: średnia lesistość w województwie mazowieckim wynosi 22%, a w kraju – 28%). Atutem Gminy jest znajdujące się w jej północnej części Jezioro Zegrzyńskie – sztuczne jezioro przepływowe o powierzchni 30,3 km² i średniej głębokości 5,7 m, służące zaopatrzeniu w wodę pitną dla Warszawy, retencjonowaniu wód rzeki Narew i Bug oraz celom rekreacyjno-wypoczynkowym. Z kolei, z Jeziora Zegrzyńskiego wypływa, przechodzący przez środkową część Gminy, Kanał Żerański który przez śluzę na Żeraniu łączy szlaki żeglugowe rzeki Wisły i Narwi.
Przez teren Gminy Nieporęt przebiega kilka ważnych szlaków komunikacyjnych. Najważniejszym jest droga krajowa Nr 61 z Warszawy przez Ostrołękę, Łomżę do Augustowa i Suwałk i dalej do państw nadbałtyckich oraz drogi wojewódzkie: Nr 631, 632 i 633.
Gmina Nieporęt w otoczeniu jest postrzegana jako atrakcyjne miejsce do zamieszkania, uprawiania turystyki pieszej, rowerowej i konnej oraz rekreacji, wypoczynku i uprawiania sportów wodnych nad Jeziorem Zegrzyńskim, a także prowadzenia działalności gospodarczej